👉 Zdarza się, że po wielu latach, nie pracując już w danej organizacji, członkowie zarządu muszą tłumaczyć się z podjętych decyzji. Niektórzy z nich sprawując powierzoną funkcję prezentują ryzykowną postawę, która uzewnętrznia się w sformułowaniach w stylu „a kto to sprawdzi?”, „nikt /tak się nie robi” i wiele innych. 👉 Łatwe odpowiedzi kończą się, gdy padają szczegółowe pytania o konkretne decyzje i działania. Niestety zdarza się to po wielu latach od podjęcia decyzji. Z tego powodu warto wprowadzić z organizacji mechanizm, który automatycznie powoduje, że organizacja „pamięta” proces podejmowania decyzji. Służą temu procedury zarządzania ryzykiem. ❗ Dziennik Zachodni doniósł ostatnio, że Bumar […]
Czy business judgment rule chroni przed odpowiedzialnością za naruszenie prawa?
2022-10-06 | Jarosław Ostrowski
🟠 Managerowie naruszają prawo. Tak było i będzie.
🟠 Skoro ryzyko prawne jest częścią ryzyka gospodarczego, to pojawia się pytanie czy nowelizacja KSH wprowadzająca zasadę osądu gospodarczego (business judgment rule) chroni przed odpowiedzialnością za naruszenie prawa ⁉️
🟠 Sytuacja nie jest jednoznaczna i możemy tutaj wyróżnić co najmniej trzy przypadki.
1️⃣ Świadome naruszenie prawa
Czy manager będzie wolny od odpowiedzialności, jeśli ocena prawdopodobieństwa i konsekwencji złamania prawa prowadzi do wniosku, że jest ono opłacalne dla spółki? Oczywiście, że nie. Zasada swobodnego osądu gospodarczego nie ma zastosowania do działań stanowiących zamierzone działanie wbrew prawu. Trudno sobie wyobrazić aby racjonalny ustawodawca zezwalał na działanie poza porządkiem prawnym, jeśli tylko jest to korzystne dla danej jednostki.
2️⃣ Nieświadome naruszenie prawa
W obliczu trwającego tsunami legislacyjnego nietrudno przeoczyć obowiązki wynikające z przepisów. Teoretycznie zawodowa staranność zakłada, że zarządzający powinni znać prawo. W praktyce jednak zwykle nie są oni prawnikami a bieżące śledzenie zmian jest obiektywnie trudne. Manager, aby uchronić się od odpowiedzialności musi udowodnić, że w jednostce obowiązują realne mechanizmy monitorowania i implementowania zmian prawa. W tym sensie zasada osądu gospodarczego może ochronić managerów, którzy zarządzają ryzykiem prawnym. Dzięki temu łatwiej wykazać działanie w ramach uzasadnionego ryzyka gospodarczego.
3️⃣ Niepewność co do prawa
Często przepisy są niejasne i nie sposób jednoznacznie ustalić wynikających z nich obowiązków. Moim zdaniem zasada osądu biznesowego będzie chronić managerów w sytuacji, gdy z przepisów nie można wyprowadzić jednoznacznej dyrektywy postępowania. Wówczas zadaniem managera będzie udowodnienie, że przeanalizował wszystkie możliwe opcje i dokonał starannego i racjonalnego wyboru biorąc pod uwagę fakty oraz prawdopodobieństwo naruszenia prawa. Oczywiście powinien w miarę możliwości odczytać intencję ustawodawcy i dążyć do jej realizacji.